Innovatieweerstand op de werkvloer

Optimisme en bezorgdheid wisselen elkaar af volgens onderzoek door Euronews over AI-gebruik onder Europese werknemers. Zo beoordeelt 66% AI als iets wat ze kan helpen tijdens het werk, terwijl 21% het ziet als schadelijk. Niet geheel verrassend is dat de meest sceptische werknemers zichzelf ook niet zo AI-vaardig achten. Nederland staat overigens op een positieve vierde plek (73%) met hoe positief we tegen zakelijk AI-gebruik aankijken. Bovendien beoordeelt maar liefst 83% zichzelf als behoorlijk AI-geletterd.

Toch is het zaak om als organisatie voorzichtig om te springen met implementatie van nieuwe technologieën. De weerstand tegen geforceerd AI-gebruik groeit namelijk, zo concludeert ook AG Connect. Werknemers moeten er zelf ook de meerwaarde van inzien en ermee aan de slag willen, anders blijft er een kloof tussen innovatie en uitvoering.

Overigens blijkt AI in sommige gevallen (vooralsnog) meer schijnproductiviteit te bieden dan dat het écht versnelt. Onderzoek van METR (Model Evaluation & Threat Research) onder programmeurs liet zien dat ze 19% meer tijd kwijt waren mét AI dan zonder, terwijl ze vooraf dachten 24% sneller te kunnen werken. Goed om kritisch te blijven kijken dus naar nieuwe technologieën en naar wat ze daadwerkelijk opleveren.

Terug naar waarom sommige werknemers niet happig zijn op het gebruik van AI en nieuwe technologieën. Is dit een nieuw fenomeen? Verre van. De angst voor het onbekende steekt bij iedere nieuwe, wereldveranderende ontwikkeling de kop op: de tv, de telefoon en zelfs de magnetron. Alles heeft tijd nodig. Deze vijf oorzaken liggen aan de basis van de weerstand om te innoveren:

• Complexiteit – nieuwe tools of systemen zijn te ingewikkeld.

• Overbelasting – te veel veranderingen of taken tegelijk.

• Onzekerheid – onduidelijk wat er gaat veranderen of hoe het werkt.

• Onveiligheid – zorgen over je positie of vaardigheden.

• Invasie – werk en techniek volgen je overal, er is weinig rust.

Nieuwe technologie werkt alleen als medewerkers zich er veilig en vaardig bij voelen. Het RIVM en TNO adviseren daarom om al vroeg stil te staan bij kansen en risico’s en dit direct mee te nemen in de manier waarop technologie wordt ontworpen en ingevoerd. Zo verminder je weerstand vergroot je adoptie:

1. Vergroot digitale en AI-vaardigheden

Veel weerstand ontstaat door onzekerheid. Laagdrempelige training helpt.

• Bied korte, toepasbare trainingen of how-to’s

• Maak deelname verplicht of anoniem, zodat niemand zich bezwaard voelt

• Zorg voor duidelijke documentatie en herkenbare voorbeelden

2. Ondersteun medewerkers actief

Goede ondersteuning haalt de druk weg en voorkomt dat technologie als extra last voelt.

• Zorg voor bereikbare support bij technische en AI-gerelateerde vragen

• Los problemen snel op, zodat frustratie geen kans krijgt

3. Betrek medewerkers bij keuzes

Adoptie groeit wanneer teams invloed ervaren op nieuwe tools.

• Vraag vroegtijdig om input en feedback

• Leg uit waarom nieuwe technologie wordt ingevoerd

• Laat zien hoe bepaalde technologie concrete werk makkelijker maakt

Bel ons voor een vrijblijvend oriënterend gesprek. Je kunt ons bereiken via 088 25 50 100. Word je liever gebeld? Dat kan ook. Vul hier het formulier in om een afspraak te maken. Dan bellen wij jou wanneer het jou uitkomt.