Blog31 december 1969

De gevaren van Shadow AI op de werkvloer

Image

Heb je je ooit afgevraagd hoeveel AI tools er binnen jouw bedrijf gebruikt worden? Misschien schrijft het beleid wel voor dat het niet mag. Of alleen zorgvuldig geselecteerde tools. Denk je dat je zo goed op de hoogte bent? Grote kans dat je er behoorlijk naast zit. Medewerkers grijpen steeds vaker naar ChatGPT, Google Gemini, Microsoft Copilot en andere AI-diensten zónder toestemming van IT of management. Dit fenomeen heet Shadow AI en het groeit razendsnel. Waarom doen medewerkers dit? Wat zijn de gevaren van ongecontroleerd AI-gebruik? En wat valt eraan te doen?

Shadow AI sluipt je organisatie binnen

De naam zegt het al: Shadow AI is de ‘schaduwversie’ van kunstmatige intelligentie binnen je organisatie. Net als bij Shadow IT (waarbij medewerkers IT-systemen of -software gebruiken zonder goedkeuring) gaat Shadow AI over medewerkers die - zonder toestemming - eigen AI tools zakelijk gebruiken. Het lijkt misschien onschuldig, maar brengt grote risico’s met zich mee voor data, compliance en reputatie.

Waarom gebruiken medewerkers Shadow AI?

In een wereld waarin alles sneller en efficiënter moet, is het niet gek dat medewerkers naar de beschikbare tools grijpen. Vaak met de beste bedoelingen, maar zonder te overzien wat er met de ingevoerde data gebeurt. Als je organisatie geen goedgekeurde AI-oplossingen biedt, zoekt je team wel naar alternatieven. Volgens recent onderzoek van Gartner gebruikt inmiddels 75% van de werknemers AI-tools zonder goedkeuring van IT: ‘Die blinde vlek moet dringend worden aangepakt’, luidt de boodschap. De oorzaak ligt vaak niet bij de gebruiker, maar bij gaten in beleid, training of governance.

Niet zonder risico’s

Je weet wat er speelt binnen je organisatie en wat er gebeurt met de data. Maar die controle ben je snel kwijt zodra medewerkers onbeheerde AI-tools gebruiken. De gevolgen kunnen groot zijn:

  • Datalekken: gevoelige bedrijfsinformatie wordt ingevoerd in onbeveiligde AI-systemen.

  • Compliancerisico's: het gebruik van niet-gereguleerde tools kan in strijd zijn met de AVG of de Europese AI Act, wat kan leiden tot zware boetes.

  • Onbetrouwbare output: zonder kwaliteitscontrole kunnen de door AI gegenereerde gegevens foutief of inconsistent zijn. Dit heeft direct invloed op je klantrelaties en de betrouwbaarheid van je diensten.

  • Securityrisico’s: AI-tools kunnen ook malware of onveilige extensies bevatten die je netwerk kwetsbaar maken.

  • Reputatieschade: fouten in AI-output, of het nu gaat om verkeerde klantinformatie of onjuiste analyses, kunnen de reputatie van je bedrijf schade toebrengen.

AI-adoptie: van schaduw naar structuur

Verbieden heeft weinig zin. Wie AI buiten de deur probeert te houden, verliest de grip pas echt. De eerste stap is bewustwording. Zodra je de risico’s van Shadow AI begrijpt, kun je actie ondernemen. Hier zijn de belangrijkste stappen die je kunt nemen om je organisatie te beschermen:

  1. Stel een AI-beleid op - Zorg dat medewerkers weten welke AI-tools wel en niet zijn goedgekeurd. Integreer AI-beleid in de onboarding, zodat dit vanaf het begin duidelijk is.

  2. Bied goedgekeurde AI-oplossingen aan - Als je team geen veilige, goedgekeurde AI-tools heeft, zoeken mensen naar onbeheerde alternatieven. Zorg ervoor dat je tools biedt die voldoen aan de eisen van je organisatie en die binnen de veiligheidsrichtlijnen vallen.

  3. Bewustwording en training - AI is een nieuwe technologie. Veel medewerkers zijn zich (nog) niet bewust van de risico’s. Trainingen over veilig werken met AI zijn daarom belangrijk. Zo weten je mensen waar ze op moeten letten bij het gebruik van tools zoals ChatGPT of andere generatieve AI.

  4. Zorg voor compliance - Controleer of je organisatie voldoet aan de AVG en de EU AI Act. Zorg dat de tools die je gebruikt in lijn zijn met de privacywetgeving en andere relevante regelgeving. Zo blijft innovatie mogelijk, maar binnen veilige kaders.

Image

Krijg grip op je AI-beleid

Door goed beleid, training en monitoring kun je ervoor zorgen dat je organisatie veilig gebruikmaakt van AI zonder risico’s. Hallo helpt organisaties niet alleen om de juiste technologie te kiezen, maar ook om een veilig en compliant AI-beleid in te voeren. Zo blijven je systemen, data én medewerkers beschermd tegen de gevaren van Shadow AI.

Meer weten?

Bel ons voor een vrijblijvend oriënterend gesprek. Je kunt ons bereiken via 088 25 50 100. Word je liever gebeld? Dat kan ook. Vul hier het formulier in om een afspraak te maken. Dan bellen wij jou wanneer het jou uitkomt.

Over de auteur

Thijs Paree

Productmanager cloud & security

Author
Deel dit bericht via